De woningmarkt van de Staat

“Zowel huishoudens met een inkomen binnen de doelgroep huurtoeslag als middeninkomens hebben vergelijkbare verhuiskansen als alle beslist verhuisgeneigden. Wel is bij verhuisgeneigden met een middeninkomen bij een verdere onderverdeling van lage, midden en hoge middeninkomens duidelijk zichtbaar dat de verhuiskans toeneemt naarmate het inkomen toeneemt.” Deze zin staat in de samenvatting van het rapport “De Staat van de Woningmarkt” dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken onlangs uitbracht. En behoeft vertaling: “Iedereen die echt wil verhuizen, heeft evenveel kansen om te verhuizen, ongeacht het inkomen. Behalve als je een middeninkomen hebt, dan worden de kansen groter als je inkomen groter is.”

Geen gegevens

Nog een citaat: “Er zijn weinig gegevens en prognoses beschikbaar over het corona-effect op de woningmarkt.” Zit u nog op uw stoel? Terwijl banken, bouwbranche verenigingen, investeerders, vakbladen, instituten, hoogleraren en ontwikkelaars over elkaar heen buitelden met de meest uiteenlopende berekeningen en voorspellingen voor de woningmarkt sinds de uitbraak van het coronavirus, hebben de thuiswerkers van het ministerie vastgesteld dat er geen prognoses zijn en geen gegevens zijn.

Deze hiaten in ‘De Staat van de Woningmarkt’ worden opgevuld door Peter Hendriks in ‘Follow the Money’. Hij legt de vinger op de zere plek, door op te merken: “Tijdens de vorige recessie hebben de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte beleid gevoerd dat de woningbouw ernstig belemmerde. Het kabinet-Rutte II voerde de verhuurdersheffing in.” Volgens het artikel zijn door die heffing tussen 2013 en 2020 maar liefst 93.000 sociale huurwoningen nooit gebouwd.

Omroep VPRO bracht deze week een mini-uitzending van Tegenlicht uit, via Twitter. In iets meer dan zes minuten vertelt stadsgeograaf Cody Hochstenbach over zijn vader, die van de ene op de andere dag dakloos werd en hoe dat vervolgens zijn leven heeft bepaald. Als stadsgeograaf voert hij strijd tegen dakloosheid en voor beschikbare en betaalbare woningen voor iedereen.

In het rapport ‘Volkshuisvestelijke voornemens woningcorporaties 2020-2024’ heeft het bureau ABF Research in opdracht van corporatiekoepel Aedes op een rijtje gezet wat de plannen zijn van de woningcorporaties voor de komende jaren. Het totaal aantal zelfstandige huurwoningen in de goedkoopste prijsklasse – tot de kwaliteitskortingsgrens – zal volgens de opgave van corporaties verder dalen.

Corporaties hebben voor de periode 2020-2024 plannen voor de oplevering van 136 duizend huurwoningen. Gemiddeld komt dat neer op ruim 27 duizend woningen per jaar. De gemiddelde huurprijs van woningen neemt de komende jaren naar verwachting met gemiddeld 2,6% per jaar toe.

Ondertussen vindt Aedes het tijd voor een charmeoffensief en heeft de vereniging haar leden opgeroepen om mee te werken. Onder de noemer ‘Wonen doen we samen’ moeten de woningcorporaties gaan werken aan de beeldvorming, aan een positief imago van de sociale verhuursector. De campagne wordt gebaseerd op verhalen van huurders, die blij zijn met hun sociale huurwoning. Of deze huurders iets terugzien voor hun inspanningen, staat er echter niet bij.

Oplossing: de staat

Het Economisch Instituut voor de Bouw heeft een maand geleden al wat aanbevelingen op een rij gezet in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Het rapport dat op de eigen website van het EIB niet terug te vinden is, werd samengevat door (alweer) Peter Hendriks op de website van Follow the Money.

Dat de Rijksoverheid 50 miljoen euro beschikbaar stelt voor startersleningen. Dat de Nederlandse Hypotheek Garantie (NHG) wordt verhoogd. Dat het verbod op buiten stedelijk bouwen moet worden versoepeld. De invoering van een opkoopfonds om de projectontwikkelaars aan de gang te houden en de invoering van doorbouwgarantie, die garandeert dat ook bij een faillissement het bouwen gewoon doorgaat.

De kans dat deze maatregelen door de Tweede en Eerste Kamer worden geloodst voordat Nederland in maart 2021 naar de stembus gaat, is overigens kleiner dan ooit. Sinds minister Ollongren een Motie van Afkeuring van de Eerste Kamer naast zich neerlegde, heeft de Eerste Kamer al aangekondigd om geen enkele wet van deze minister nog goed te keuren. In het Algemeen Dagblad zegt SP-senator Tiny Kox hierover: “Met de weigering om de Kamer tegemoet te komen, en op enigerlei wijze een tijdelijke huurstop mogelijk te maken voor 3,3 miljoen huurders leggen minister en kabinet een zware hypotheek op de relatie met de Kamer.”

Afbeelding van Thomas B. via Pixabay

Aangezien het een wat oudere column betreft kan het zijn dat niet alle links naar externe websites nog werken en de juiste content laten zien. Dit kan ik helaas niet voorkomen. Excuses voor het ongemak.

Delen is fijn!